Πάνο Ρούσσι: Ενας σύγχρονος Προμηθέας



Όλως συμπτωματικά σήμερα άνοιξα ένα βιβλιαράκι τσέπης του Αλμπέρ Καμύ και έπεσα πάνω στους λυρικούς στοχασμούς του και στάθηκα σε έναν από αυτούς βασισμένο στον μύθο του Προμηθέα. "Ο Προμηθέας στον Κάτω κόσμο"!  Το πήρα με υπομονή και χρόνο (δεν είναι δύσκολο αλλά θέλει εξοικείωση και διαχείριση το τι θα το κάνω δηλαδή) από το βιβλίο λοιπόν ανά σελίδα μετάφραση με το εργαλείο της google translate. Καλούτσικα λοιπόν σε πρώτη φάση και μετά θα διαβάσω και το γαλλικό και ο,τι με υπογραμμίσεις και αργότερα σιγά σιγά ο,τι δεν μου αρέσει μεταφραστικά θα το αλλάξω. Προς το παρόν έχω βάλει σε παρενθέσεις όπου το εργαλείο κάπως δεν απέδιδε το νόημα. Αποτέλεσμα στη δεύτερη προσπάθεια ικανοποιητικό για μένα αλλά θέλει ακόμα αντιπαραβάλλοντας και εμβαθύνοντας το κείμενο του Καμύ. Για καλλίτερα θα ξαναδιαβάσω την απόδοση της τραγωδίας από το Κακριδή. (Υπέροχος) Σκεφτείτε ότι όταν τον διαβάζει κάποιος δεν χρειάζεται καν να παρακολουθήσει ζωντανή παράσταση με το θέμα αυτό.

Εδώ ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Florence Evrard που μαζί με άλλα μου πρόσφερε το βιβλίο. Κάτι θα ήξερε!

(Un grand merci à Florence Evrard qui, entre autres, m'a offert le livre. Elle devait bien en savoir quelque chose !)

Ρούσσι: Ενας σύγχρονος Προμηθέας σηκώνει τη φωτιά (την αλήθεια) για λογαριασμό των ανθρώπων. Ένας σύγχρονος Χριστός σηκώνει το σταυρό (την αλήθεια) για τους ανθρώπους.

Χρίστος Ρουμελιώτης.
Κυψέλη 3/9/2025

Αλμπέρ Καμύ
<<Το Καλοκαίρι>>
O ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΛΑΣΗ

Μετάφραση google translate ελαφρώς διορθωμένη. Έπεται βελτίωση μετά από  μελέτη του γαλλικού κειμένου.


Γραμμένο το 1946!
[O Προμηθέας στον Κάτω Κόσμο]

σελ. 59

Τι σημαίνει ο Προμηθέας για τον σημερινό άνθρωπο; Θα μπορούσε αναμφίβολα να πει κανείς ότι αυτός ο επαναστάτης, που εξεγείρεται ενάντια στους θεούς, είναι το πρότυπο για τον σύγχρονο άνθρωπο, και ότι αυτή η διαμαρτυρία, που ξεσηκώθηκε πριν από χιλιάδες χρόνια στις ερήμους της Σκυθίας, κορυφώνεται σήμερα σε μια ιστορική αναταραχή που δεν έχει όμοιά της. Αλλά, ταυτόχρονα, κάτι μας λέει ότι αυτός ο καταδιωκόμενος άνθρωπος συνεχίζει να διώκεται ανάμεσά μας, και ότι είμαστε ακόμα κωφοί στη μεγάλη κραυγή της ανθρώπινης εξέγερσης για την οποία δίνει το μοναχικό σύνθημα.

Ο σημερινός άνθρωπος είναι πράγματι αυτός που υποφέρει στη στενή επιφάνεια αυτής της γης, ο άνθρωπος που στερείται (αν όχι) φωτιάς και τροφής για τον οποίο η ελευθερία είναι μόνο μια πολυτέλεια που μπορεί να περιμένει. Και για αυτόν τον άνθρωπο, δεν υπάρχει ακόμα θέμα (χρόνος) να υποφέρει ακόμα..

[O Προμηθέας στον Κάτω Κόσμο]

σελ. 60

Όπως ακριβώς η ελευθερία έτσι και οι τελευταίοι μάρτυρές της κινδυνεύουν να εξαφανιστούν σε λίγο! Ο Προμηθέας είναι ο ήρωας που αγάπησε την ανθρωπότητα αρκετά ώστε να της δώσει φωτιά και ελευθερία, τεχνολογία και τέχνες.

Η ανθρωπότητα σήμερα χρειάζεται και νοιάζεται μόνο για την τεχνολογία. Επαναστατεί στις μηχανές της. Θεωρεί την τέχνη και όλα όσα αυτή συνεπάγεται εμπόδιο και σημάδι υποτέλειας. Αυτό που χαρακτηρίζει τον Προμηθέα, αντίθετα, είναι ότι δεν μπορεί να διαχωρίσει τη μηχανή από την τέχνη (τεχνολογία). Πιστεύει ότι τα σώματα και οι ψυχές μπορούν να απελευθερωθούν ταυτόχρονα. Ο σύγχρονος άνθρωπος πιστεύει ότι το σώμα πρέπει πρώτα να απελευθερωθεί, ακόμα κι αν το πνεύμα πρέπει να πεθάνει προσωρινά. Αλλά μπορεί το πνεύμα να πεθάνει προσωρινά; Στην πραγματικότητα, αν ο Προμηθέας επέστρεφε, οι άνθρωποι του σήμερα θα έκαναν όπως έκαναν οι θεοί του παρελθόντος: θα τον καρφώναν στον βράχο, στο όνομα αυτού του ανθρωπισμού του οποίου είναι το κύριο σύμβολο. Οι εχθρικές φωνές που θα προσέβαλαν στη συνέχεια τους ηττημένους θα ήταν οι ίδιες που αντηχούν στο κατώφλι της τραγωδίας του Αισχύλου: αυτές της Δύναμης και της Βίας.

Να υποκύψω στη τσιγκουνιά (πίεση) (της φθοράς) του χρόνου, στα γυμνά δέντρα, στον χειμώνα του κόσμου; Αλλά αυτή ακριβώς η νοσταλγία για το φως με δικαιώνει:

[Ο Προμηθέας στον Κάτω Κόσμο]

σελ. 61

Μιλάει για έναν άλλο κόσμο, την αληθινή μου πατρίδα. Έχει ακόμα νόημα για μερικούς νέους; Τη χρονιά του πολέμου, υποτίθεται ότι θα έπρεπε να επιβιβαστώ σε ένα πλοίο για να επαναλάβω το ταξίδι του Οδυσσέα. Εκείνη την εποχή, ακόμη και ένας φτωχός νέος μπορούσε να κάνει το πολυτελές έργο της διάσχισης μιας θάλασσας για να συναντήσει το φως. Αλλά τότε έκανα όπως κάνουν όλοι οι άλλοι. Δεν επιβιβάστηκα. Πήρα τη θέση μου στην ουρά που σηματοδοτούσε τον χρόνο πριν από την ανοιχτή πύλη της κόλασης. Σιγά σιγά, μπήκαμε. Και με την πρώτη κραυγή της δολοφονημένης αθωότητας, η πόρτα έκλεισε πίσω μας. Ήμασταν στην κόλαση, δεν έχουμε ξεφύγει ποτέ. Για έξι ολόκληρα χρόνια, προσπαθούσαμε να τα βγάλουμε πέρα. Τα ζεστά φαντάσματα των τυχερών νησιών τώρα μας εμφανίζονται μόνο στα βάθη άλλων μακρών χρόνων, που θα έρθουν ακόμα, χωρίς φωτιά ή ήλιο.

Σε αυτή την υγρή και σκοτεινή Ευρώπη, πώς λοιπόν μπορούμε να μην δεχτούμε με τρόμο λύπης και δύσκολης συνενοχής, αυτή την κραυγή του γέρου Σατωμπριάν προς τον Αμπέρ που έφευγε για την Ελλάδα:

«Δεν θα (έχεις) βρεις ούτε ένα φύλλο από τις ελιές ούτε έναν κόκκο από τα σταφύλια που είδα στην Αττική. Λυπάμαι ακόμη και για το γρασίδι της εποχής μου. Δεν είχα τη δύναμη να ζήσω;»

[Ο Προμηθέας στον Κάτω Κόσμο]

σελ.62

<<Ένα ρείκι. >> Και εμείς επίσης, βυθισμένοι, παρά το νεανικό μας αίμα, στα τρομερά γηρατειά αυτού του τελευταίου αιώνα, μερικές φορές μας λείπει το γρασίδι όλων των εποχών, το φύλλο της ελιάς που δεν θα βλέπουμε πια για χάρη του, και τα σταφύλια της ελευθερίας. Ο άνθρωπος είναι παντού, παντού οι κραυγές του, ο πόνος του και οι απειλές του. Ανάμεσα σε τόσα πολλά συγκεντρωμένα πλάσματα, δεν υπάρχει πλέον χώρος για τριζόνια. Η ιστορία είναι μια άγονη γη όπου η ρείκι δεν φυτρώνει. Ο άνθρωπος σήμερα, ωστόσο, έχει επιλέξει την ιστορία και δεν μπορούσε και δεν πρέπει να την απομακρυνθεί. Αλλά αντί να την υποδουλώσει, συναινεί λίγο περισσότερο κάθε μέρα να είναι σκλάβος της. Εδώ προδίδει τον Προμηθέα, αυτόν τον γιο 

«με τολμηρές σκέψεις και ελαφριά καρδιά».

Εδώ επιστρέφει στη δυστυχία των ανθρώπων που ο Προμηθέας ήθελε να σώσει.

«Είδαν χωρίς να βλέπουν, άκουσαν χωρίς να ακούν, σαν τους εφιάλτες των ονείρων...»

Ναι, το μόνο που χρειάζεται είναι ένα βράδυ Προβηγκίας (de Provence), ένας  πράσινος λόφος, μια μυρωδιά αλατιού, για να συνειδητοποιήσουμε ότι πολλά πρέπει ακόμα να γίνουν. Πρέπει να επανεφεύρουμε τη φωτιά, να επαναφέρουμε τα επαγγέλματα για να ικανοποιήσουμε την πείνα του σώματος. Η Αττική, η ελευθερία και οι σοδειές της, το ψωμί της ψυχής είναι για αργότερα. Τι μπορούμε να κάνουμε γι' αυτό, παρά να φωνάξουμε;

[Ο Προμηθέας στον Κάτω Κόσμο]

σελ. 63

Και οι εαυτοί μας: «Δεν θα υπάρξουν ποτέ ξανά, ή θα υπάρξουν για άλλους», και (να) κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο ώστε αυτοί οι άλλοι, τουλάχιστον, να μην στερηθούν.

Εμείς που το νιώθουμε αυτό με πόνο, και όμως προσπαθούμε να το δεχτούμε με καρδιά χωρίς πικρία, είμαστε τότε πίσω ή μπροστά από την καμπύλη, και θα έχουμε τη δύναμη να αναβιώσουμε το έλλειμμα;

Σε αυτό το ερώτημα που προκύπτει στον αιώνα, μπορεί κανείς να φανταστεί την απάντηση του Προμηθέα. Στην πραγματικότητα, το έχει ήδη πει:

«Σας υπόσχομαι μεταρρύθμιση και επανόρθωση, ω θνητοί, αν είστε αρκετά επιδέξιοι, αρκετά ενάρετοι, αρκετά δυνατοί για να τα επιτύχετε με τα ίδια σας τα χέρια».

Αν είναι αλήθεια, τότε, ότι η σωτηρία είναι στα χέρια μας, στο ερώτημα του αιώνα θα απαντήσω ναι λόγω αυτής της στοχαστικής δύναμης και του ενημερωμένου θάρρους που πάντα νιώθω σε μερικούς ανθρώπους που γνωρίζω.

<<Ω δικαιοσύνη, ω μητέρα μου, φωνάζει ο Προμηθέας, βλέπεις τι είμαι αναγκασμένος να υποφέρω;>>

Και ο Ερμής χλευάζει τον ήρωα:

«Με εκπλήσσει που, όντας μάντης, δεν προέβλεψες τα βασανιστήρια που υφίστασαι!

<<Τα ήξερα>>,

απαντά ο επαναστάτης.

<<Οι άνθρωποι για τους οποίους μιλάω 
είναι επίσης γιοι της δικαιοσύνης
Κι αυτοί υποφέρουν την ατυχία όλων, 
εν γνώσει τους. 
Ξέρουν ακριβώς ότι δεν είναι>>

[Ο Προμηθέας στον Κάτω Κόσμο]

σελ. 64

Τυφλή δικαιοσύνη, (ότι) η ιστορία είναι χωρίς μάτια και (ότι) γι' αυτό πρέπει να απορρίψουμε τη δικαιοσύνη της για να την αντικαταστήσουμε, όσο το δυνατόν περισσότερο (το γρηγορότερο) με αυτό που συλλαμβάνει το μυαλό (το ασύλληπτο). Εδώ είναι που ο Προμηθέας που επανέρχεται (ισχύει) και στον αιώνα μας.

Οι μύθοι δεν έχουν δική τους ζωή. Περιμένουν να τους ενσαρκώσουμε. Ας απαντήσει έστω και ένας άνθρωπος στον κόσμο στο κάλεσμά τους, και αυτοί μας προσφέρουν τον (μεθυστικό) άθικτο χυμό τους. Πρέπει να τον διατηρήσουμε και να διασφαλίσουμε ότι ο ύπνος του δεν είναι θνητός, ώστε να καταστεί δυνατή η ανάσταση. Μερικές φορές αμφιβάλλω αν επιτρέπεται να σώσουμε τον άνθρωπο του σήμερα. Αλλά είναι ακόμα δυνατό να σώσουμε τα παιδιά αυτού του ανθρώπου στο σώμα και το πνεύμα. Είναι δυνατό να τους προσφέρουμε την ευκαιρία για ευτυχία και ομορφιά ταυτόχρονα. Αν πρέπει να παραιτηθούμε στο να μην ζούμε χωρίς την ομορφιά και την ελευθερία που αυτή σηματοδοτεί, ο μύθος του Προμηθέα είναι ένας από αυτούς που θα μας υπενθυμίσουν ότι κάθε ακρωτηριασμός (των αξιών) του ανθρώπου μπορεί να είναι μόνο προσωρινός και ότι δεν υπηρετούμε τίποτα στον άνθρωπο αν δεν τον υπηρετούμε ολοκληρωτικά. Αν πεινάει για ψωμί και ρείκια, και αν είναι αλήθεια ότι το ψωμί είναι το πιο απαραίτητο, ας μάθουμε να διατηρούμε τη μνήμη του ρεκιού. Στην πιο σκοτεινή καρδιά του

[Ο Προμηθέας στον Κάτω Κόσμο]

σελ. 65

Σε όλη την ιστορία, οι άντρες του Προμηθέα, αδιάκοπα αφοσιωμένοι στη σκληρή δουλειά τους, θα κρατούν το βλέμμα τους στραμμένο στη γη και στο ακούραστο χορτάρι. Ο αλυσοδεμένος ήρωας διατηρεί την ήρεμη πίστη του στον άνθρωπο μέσα στις θεϊκές αστραπές και βροντές. Έτσι είναι πιο σκληρός από τον βράχο του και πιο υπομονετικός από το όρνιο του. Καλύτερος από την εξέγερση ενάντια στους θεούς, είναι αυτή το μακροχρόνιο πείσμα που έχει νόημα για εμάς. Και αυτή η αξιοθαύμαστη 

θέληση να μην χωρίζουμε και να μην αποκλείουμε τίποτα που πάντα συμφιλίωνε και θα συμφιλιώνει ακόμα τις πονεμένες καρδιές των ανθρώπων και τις ανοιξιάτικες στιγμές του κόσμου.

(1946)


Καφές και Αλμπέρ Καμύ!

Σχόλια ίδιας ημέρας.
Στο fb
https://www.facebook.com/share/p/177BaLPC1r/
Παρομοίως συμφωνώ απόλυτα με όλα αυτά που λέτε. Μια λύση με ομοψυχία στους δρόμους. Άλλη λύση είναι μέσα από τους αντιπροσώπους μας. Είναι και οι δύο. Στόχος: Στις επόμενες εκλογές να μειωθεί η αποχή. Ιδιαίτερα στους νέους. (Ύστερα από mega λάθη των μεγάλων πολύ αμφιβάλω) Όποιος το πετύχει σε συνθήκες μιντιακής λαίλαπας και ελεγχόμενης κυβερνητικής προπαγάνδας σοφός και γίγαντας θα είναι.

Ερώτηση:
Ποιος θα ξαναγράψει Καμύ ο Προμηθέας στην κόλαση σήμερα;
Απάντηση:
Δεν χρειάζεται να ξαναγράψει κανένας τίποτα. Τα έχει πει όλα στην ώρα τους. Τα ήξερε!
Respect! 😄 
Δείτε και αυτό:



13/10/2025

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ
Εκπαιδευτικός 

Ο άγνωστος στρατιώτης είναι εντελώς άγνωστος και αδιάφορος για όσους πυροδοτούν τις πολεμικές μηχανές, καταθέτουν κορδωμένοι στεφάνια και βγάζουν πανηγυρικούς της δεκάρας στην κακοποιημένη μνήμη του κι ας είναι γιοι δοσίλογων και μαυραγοριτών.
Ο Άγνωστος Στρατιώτης ένα σχήμα λόγου κι ένα πρόσχημα για τους πολεμοχαρείς κρετίνους, τους ψοφοδεείς υποκριτές και τους πονηρούς πατριδοκάπηλους.
Το "είσαι ο και λέγεσαι" είναι μόνο για τις πρωινές αναφορές πειθάρχησης των κατά παράταξη υποψήφιων νεκρών. 
Μετά τη μάχη δεν είναι ο, ούτε λέγεται. Είναι μόνο νεκρός
Ο άγνωστος στρατιώτης είναι ένα κομμάτι κρέας που θάβεται μέσα στα χαρακώματα. Ένα ρυάκι αίμα που χύνεται στην άσφαλτο και κυλάει στον υπόνομο. Ένα τελευταίο βλέμμα που βλέπει σπίτια να καίγονται και ζωές να πυρπολούνται και κλείνει τα μάτια, απορώντας πώς ακόμη μπορούν και πετούν οι γερανοί.
Ο άγνωστος στρατιώτης δεν έχει όνομα. Πεθαίνει στο όνομα του κέρδους των πολεμικών βιομηχανιών, των πρώτων υλών, του γεωπολιτικού ελέγχου, της εκμετάλλευσης των λαών.
«Ο τοξότης του Κύρου,
Ο ηνίοχος του Καμβύση,
Ο Λεγεωνάριος του Καίσαρα, 
Του Ναπελέοντα ο γρεναδιέρος…»
Κι αν δεν πεθάνει και προλάβει να γίνει βετεράνος της κρεατομηχανής, πεθαίνει άνεργος και ανάπηρος, ζητιανεύοντας με παράσημα στο πέτο ή γίνεται ξανά φτηνό εργατικό δυναμικό, μια ποσότητα κάρβουνου ή λαδιού στις μηχανές των μεγάλων κερδών. 
Ο άγνωστος στρατιώτης πεθαίνει δυο φορές και σκυλεύεται όταν τον κραδαίνουν για να βάλουν σε λειτουργία νέες κρεατομηχανές.
Ο άγνωστος στρατιώτης είναι ο γνωστός, ο αφόρητα απών  για τη μάνα του.
Για τη μάνα του είναι ωδίνες στη γέννα και οδύνη στο θάνατο, μοιρολόι στη θέση ενός παιδιού  κι ένας μόνιμος ανοιχτός τάφος στα σπλάχνα της.

Το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη είναι η διαρκής υπόμνηση, πως όσοι κουβαλούν τον κόσμο στις πλάτες τους, πρέπει να μένουν άγνωστοι και ανώνυμοι.
Το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στο Σύνταγμα είναι η κυνική υπόμνηση πως και από τον Άγνωστο Στρατιώτη, τα άδεια κουστούμια αφαιρούν όσους δεν ταίριαξαν, με τη δική τους «σωστή πλευρά της ιστορίας», τους αγωνιστές του ’21, τους αντάρτες, τους εκτελεσθέντες στα Σκοπευτήρια. 
Τους «επικίνδυνους» νεκρούς.
Το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη είναι για να κορδώνονται, μπροστά του σε εξέδρα, τα άδεια κουστούμια και οι βρώμικες γραβάτες, σε μια διαρκή υπόμνηση πως είναι τα επίσημα κουμάντα σε ζωή και θάνατο.

Ο Ντένις Ρούτσι δεν ήταν άγνωστος στρατιώτης.
Δεν δολοφονήθηκε στα πεδία των μαχών,
Δολοφονήθηκε στα πεδία των κερδών.
Και θάφτηκε πιο βαθιά, στα πεδία της μαφιόζικης συγκάλυψης. 
Ήταν γι αυτό, ένας επικίνδυνος νεκρός.
Ο Πατέρας του, που δυόμιση χρόνια μασάει άμμο και πίνει χολή, κι αποφάσισε, με την αλβανική του μπέσα, να βάλει το σώμα του ενέχυρο, να το κάνει πεδίο αναμέτρησης, με την τσογλανοκρατία, δεν συνέφερε να γίνει ένας ακόμη επικίνδυνος νεκρός. 
Ο Πατέρας αποφάσισε να γίνει Πρίαμος, ξέροντας πως δεν έχει να κάνει με έναν Αχιλλέα, αλλά με ένα κνώδαλο.
Έγινε η υπόμνηση της λεβεντιάς που κοντεύει να χαθεί και αναζωπυρώθηκε.

Για όλους αυτούς τους λόγους, για τους επικίνδυνους νεκρούς στα πεδία των μαχών και στα πεδία των κερδών, για την επικίνδυνη υπενθύμιση της μπέσας και τη λεβεντιάς, από τούδε και στο εξής, το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στρατιωτικοποιείται. Θα φρουρείται, όχι μόνο από τα ένστολα ούγκανα των γκλομπς και των ληγμένων χημικών, αλλά και από τους σημερινούς «είσαι ο και λέγεσαι», ώσπου να γίνουν κι αυτοί, ανώνυμοι, ακίνδυνοι νεκροί.
Το υπουργείο άμυνας δεν έχει λόγο να προασπίζεται την εθνική κυριαρχία, καθώς αυτή την ξεπουλήσαμε, αλλά το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, απ’ τον εχθρό λαό 
Και από πάνω του θα ορθώνεται η παράγκα της ληγμένης, σαν τα χημικά,  «δημοκρατίας», που αφοπλίζει τα νησιά, στηρίζει τους Γενοκτόνους, ξεπουλά τη χώρα και μοιράζει ηλεκτρονικά γίδια.




Comments